Επαγγελματικά Δικαιώματα
1. Νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα
"Ένα επάγγελμα θεωρείται νομοθετικώς κατοχυρωμένο αν για την άσκησή του απαιτούνται η κατοχή ειδικού τίτλου σπουδών, η επιτυχής συμμετοχή σε ειδικές εξετάσεις, ή η καταχώριση σε επαγγελματικό φορέα."
Σύμφωνα με το άρθρο 3 της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ, "ως νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα νοούνται εκείνες οι επαγγελματικές δραστηριότητες των οποίων η ανάληψη και η άσκηση εξαρτάται άμεσα ή έμμεσα από την κατοχή καθορισμένων επαγγελματικών προσόντων με βάση κανονιστικές ή διοικητικές διατάξεις."
Τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα δεν θέτουν αυθαίρετους περιορισμούς ως προς την άσκηση τους, αλλά εκείνους που συνδέονται με τα επαγγελματικά προσόντα που θα πρέπει να έχει κάποιος για να ασκήσει αυτά τα επαγγέλματα.
Τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα στην Ελλάδα.
Τα επαγγελματικά δικαιώματα τίτλων Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.).
Πληροφορίες για τα Επαγγελματικά Δικαιώματα στην Πύλη των Εφήβων του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.
Επισημαίνεται ότι με το ν. 3919/2011 (ΦΕΚ 32 Α΄), άρθρα 1, 2 & 3 θεσπίζεται η αρχή της επαγγελματικής ελευθερίας, και καταργούνται οι αδικαιολόγητοι περιορισμοί στην πρόσβαση και άσκηση των επαγγελμάτων και οι αδικαιολόγητες απαιτήσεις προηγούμενης διοικητικής άδειας για την άσκηση επαγγελμάτων. Συνεπώς, η διαδικασία ρύθμισης επαγγελματικών δικαιωμάτων αφορά μόνο στις ειδικότητες οι οποίες μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ήδη νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα. Σε όποια άλλη περίπτωση δεν υφίσταται θέμα ρύθμισης επαγγελματικών δικαιωμάτων καθότι κάθε επαγγελματική δραστηριότητα ασκείται ελεύθερα, με την κατοχή, ή και όχι, αντίστοιχου τίτλου σπουδών.
Αρμοδιότητα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. είναι η εισήγηση του καθορισμού των επαγγελματικών δικαιωμάτων των κατόχων προσόντων που αποκτώνται στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, πλην της ανώτατης εκπαίδευσης καθώς και η εισήγηση στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων για την έκδοση του αντίστοιχου κανονιστικού πλαισίου. (ν.4115/2013).
2. Αναγνώριση Επαγγελματικών Προσόντων σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Στο πλαίσιο των κανόνων της Εσωτερικής Αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάθε κράτος μέλος έχει την αρμοδιότητα να ορίσει νομοθετικά την πρόσβαση σε ένα συγκεκριμένο επάγγελμα από την κατοχή ειδικών επαγγελματικών προσόντων, τα οποία είναι τα επαγγελματικά προσόντα που αποκτώνται επί της εθνικής επικράτειας. Αυτό συνιστά εμπόδιο για την ελεύθερη κυκλοφορία των επαγγελματιών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως επίλυση του εν λόγω προβλήματος, της ελεύθερης κυκλοφορίας των επαγγελματιών, υιοθετήθηκε η Οδηγία 2005/36/ΕΚ με σκοπό την καθιέρωση κανόνων που διευκολύνουν την αμοιβαία αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων μεταξύ των κρατών μελών.
Το Προεδρικό Διάταγμα 38/2010 (ΦΕΚ 78 τ. Α) «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005, σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων», ενσωματώνει τις Oδηγίες: α) 2005/36/ΕΚ «Οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων» και β) 2006/100/ΕΚ «Οδηγία 2006/100/ΕΚ του Συμβουλίου της 20ης Νοεμβρίου 2006 για την προσαρμογή ορισμένων οδηγιών στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων, λόγω της προσχώρησης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας», κατά το μέρος που αυτή τροποποιεί την Οδηγία 2005/36/ΕΚ.
Η Οδηγία 2005/36/ΕΚ εφαρμόζεται σε υπηκόους των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), των τριών επιπλέον κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ): Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν, καθώς και της Ελβετίας, οι οποίοι επιθυμούν να ασκήσουν κάποιο νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είτε ως μισθωτοί.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στην ειδική ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης:.
http://europa.eu/youreurope/citizens/work/professional-qualifications/index_el.htm
Τις σχετικές πληροφορίες για τη χώρα μας μπορείτε να τις βρείτε στην αντίστοιχη ιστοσελίδα του ΥΠΠΕΘ:
http://www.minedu.gov.gr/component/content/?view=categories&id=589
Το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμπλουτίστηκε με τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2015/983 της Επιτροπής της 24ης Ιουνίου 2015 σχετικά με τη διαδικασία για την έκδοση της ευρωπαϊκής επαγγελματικής ταυτότητας και την εφαρμογή του μηχανισμού προειδοποίησης σύμφωνα με την οδηγία 2005/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
3. Αναγνώριση Επαγγελματικής Ισοδυναμίας Τίτλων Τυπικής Ανώτατης Εκπαίδευσης
Το Π.Δ. 38/2010, όπως τροποποιήθηκε με τους Ν. 4093/2012 (ΦΕΚ 222 Α΄), 4111/2013 (ΦΕΚ 18 Α΄) και 4205/2013 (ΦΕΚ 242 Α΄) παρέχει επίσης τη δυνατότητα αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης τους οποίους κατέχουν πολίτες κρατών μελών της Ε.Ε., όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, υπό την προϋπόθεση να πρόκειται για:
Α) τίτλους:
- τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης, όταν πρόκειται για πτυχίο πρώτου κύκλου σπουδών,
- μικρότερο τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης και
- τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης όταν πρόκειται για διδακτορικό κύκλο σπουδών,
ή
Β) μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, κατόπιν σπουδών σε κολλέγια της ημεδαπής τα προγράμματα σπουδών των οποίων έχουν πιστοποίηση (accreditation) από διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης, σύμφωνα με τις με αριθμό 151668/ΙΑ/3-12-2012 (ΦΕΚ 3324 Β΄) και 94538/ΙΑ/15-7-2013 (ΦΕΚ 1785 Β΄) Αποφάσεις του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Αρμόδιο όργανο για την χορήγηση της επαγγελματικής ισοδυναμίας των πτυχίων των αποφοίτων των Κολλεγίων με εκείνα των αποφοίτων των ελληνικών ΑΕΙ είναι το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ), το οποίο αφού εξετάσει την διάρκεια και το πρόγραμμα σπουδών που έχει παρακολουθήσει κάθε απόφοιτος Κολλεγίου, αποφαίνεται για την χορήγηση της επαγγελματικής ισοδυναμίας με αντίστοιχα Ελληνικού Πανεπιστημίου.
Αναλυτικές πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην αντίστοιχη ιστοσελίδα του ΥΠΠΕΘ:
http://www.minedu.gov.gr/component/content/?view=categories&id=589